Αγαπητοί Κασιώτες συμπατριώτες μας και φίλοι της διαδικτυακής εφημερίδας μας.
Η διαδικτυακή εφημερίδας μας από 5 Δεκεμβρίου 2023 αναστέλλει τη λειτουργία της. Πριν 10 περίπου χρόνια, η διαδικτυακή εφ. Νέα «Φωνή της Κάσου» ξεκίνησε με την εξής ανακοίνωση:
«Αθήνα, 25 Σεπτεμβρίου 2012
Απανταχού Κασιώτες και φίλοι του νησιού μας.
Σας καλωσορίζω στη νέα διαδικτυακή εφημερίδα της Κάσου με τίτλο «Η Νέα Φωνή της Κάσου».
Σκοπός μου, να συμβάλω στην όσο το δυνατό συχνή (αν γίνεται και καθημερινή) ενημέρωση των συμπατριωτών και φίλων της Κάσου με ανάρτηση ειδήσεων και ανακοινώσεων από το νησί και τις ανά τον κόσμο κασιώτικες παροικίες. Με ιστορικά, λαογραφικά και άλλα ποικίλου ενδιαφέροντος κοινωνικά άρθρα και αφιερώματα όπως για την οικονομία, το περιβάλλον, την υγεία, τη γαστρονομία, τη νεολαία κ.λπ., τα οποία εσείς θα μου στέλνετε ενυπόγραφα για να δημοσιεύω.
Θεώρησα καθήκον μου, αυτή τη δύσκολη εποχή της οικονομικής κρίσης, να δημιουργήσω αυτή τη μικρή γωνιά στο διαδίκτυο, σκεπτόμενος πόσοι Κασιώτες και Κασιώτισσες, αλλά και φίλοι μας πάνω στο νησί μας και μακριά μας στο εξωτερικό, θα ήθελαν να ζούσαν στο αγαπημένο μας τόπο, όμως οι συνθήκες της ζωής τους, τους το απαγορεύει.
Γιατί, κάθε φορά, που η σκέψη μας ξαναγυρίζει νοσταλγικά στην Κάσο, γιατί είναι μια η αγάπη μας πάνω από όλες τις γήινες, τις περαστικές αγάπες, ο πόνος της ψυχής μας γίνεται αβάστακτος, όπως και ο στεναγμός και η συγκίνησή μας.
Σε όλους εσάς απευθύνομαι, γιατί πιστεύω, αυτή η μικρή γωνιά της Κάσου, που γεννιέται δειλά σήμερα, θα συμβάλει ώστε να διατηρήσουμε ζωντανή την αγάπη μας για το μικρό μας τόπο. Συνεργάτες μου θα είσθε εσείς. Τα κείμενά σας θα είναι η φωνή της Κάσου, που θα ακούγεται σε όλον τον κόσμο, την ιστολογιόσφαιρα…΄Ενα συναρπαστικό δυναμικό χώρο στο διαδίκτυο, τον οποίο χρησιμοποιούν οι άνθρωποι της εποχής μας για να δημιουργούν κοινότητες και να εκφραστούν. Όλοι μαζί μπορούμε, καθώς η μικρή μας εφημερίδα, θα μπορεί αυτόματα να μεταφράζεται και σε άλλες γλώσσες.
θέλω, ελπίζω και εύχομαι να γίνει η εφημερίδα αυτή ένα βήμα επικοινωνίας για όλους μας. Με πατριωτικούς χαιρετισμούς»
Σήμερα, ύστερα από 10 και πλέον χρόνια σας αποχαιρετώ. Η διαδικτυακή εφημερίδα έκλεισε τον κύκλο της. Πιστεύω όλα αυτά τα χρόνια ότι ήμουν συνεπής στην αρχική μου υπόσχεση. Πρόσφερα τις υπηρεσίες μου ανιδιοτελώς και είμαι υπερήφανος που μπόρεσα με τις ισχνές μου δυνάμεις να βάλω ένα λιθαράκι στην ενημέρωση της μικρής μου πατρίδας.
Σας ευχαριστώ. Να είστε όλοι καλά και να έχετε καλή τύχη.
Σήμερα το πρωί έφυγε από τον γήινο κόσμο μας, ένας αγαπητός φίλος και καλός συμπατριώτης μας, ο Μηνάς Γ. Σουλτανάκης.
Ο Μηνάς γεννήθηκε στην Ισμαηλία της Αιγύπτου το 1933 από Κασιώτες γονείς. Πατέρας του ήταν Γεώργιος Σουλτανάκης, έμπορος λογιστής, γραμματέας της Ελληνικής Κοινότητας Ισμαηλίας και τοπικών Συλλόγων, και μητέρα του η Φωτεινή Μηνά Μάρκου.
Ο Μηνάς φοίτησε στα Εκπαιδευτήρια της Ελληνικής Κοινότητας Ισμαηλίας, όπως και στις Πολυτεχνικές Σχολές Αλεξανδρείας DOMBOSK και συμμετείχε ως αθλητής σε αθλητικούς ομίλους Πορτ Σάιντ.
Ο Μηνάς, όπως πολλά κασιωτόπουλα της εποχής εκείνης διάλεξε να σταδιοδρομήσει στη θάλασσα, εργαζόμενος κυρίως σε κασιώτικα ποντοπόρα πλοία ως μηχανικός.
Νυμφεύτηκε την συμπατριώτισσά του Σοφία Λιόκουρα.
Μετά τη συνταξιοδότησή του από το εμπορικό ναυτικό, εργάστηκε αρκετά χρόνια ως αρχιμηχανικός στην ελληνική ναυτιλιακή εταιρεία Θεοχαράκη.
Ο Μηνάς είχε πράο χαρακτήρα, από τη φύση του ήταν ήσυχος άνθρωπος και πολύ αγαπητός στους Κασιώτες. Με τη σύζυγό του Σοφία αγαπούσαν εξαιρετικά τη μικρή τους πατρίδα την Κάσο, την οποία επισκέπτονταν κάθε καλοκαίρι μέχρι πρόσφατα.
Η εξόδιος ακολουθία του Μηνά, θα γίνει στον Άγιο Γεώργιο Κυψέλης- Αθηνών, το Σάββατο 29 Ιουλίου στις 11.00 το πρωί.
Η σορός του Μηνά θα μεταφερθεί με το πλοίο της γραμμής στην Κάσο, όπου την Τρίτη 1η Αυγούστου 2023, στις 08,00 το πρωί θα ενταφιαστεί στο κοιμητήριο του νησιού.
Αγαπητέ μας Μηνά. Να είναι ελαφρύ το χώμα της κασιώτικης γης που θα σε σκεπάσει.
Στην αγαπητή μας Σοφία και στους λοιπούς συγγενείς σου, η διαδικτυακή εφημερίδα Νέα «Φωνή της Κάσου» εκφράζει Θερμά συλλυπητήρια.
Ο κόσμος της Κάσου και της κασιώτικης παροικίας των Αθηνών, χθες βράδυ έχασε έναν εξαίσιο πατριώτη και πολύ καλό φίλο του. Ο καπετάν Μιχάλης Καλλέργης δεν είναι πλέον ανάμεσά μας.
Ο Μιχάλης ήταν γιος του Κασιώτη Γεωργίου Καλλέργη και της Ιουλίας Ιωσήφ Πουλαρά. Γεννήθηκε στο Πορτ Τεουφίκ της Αιγύπτου το 1936. Μετά την αποφοίτησή του από τα Ελληνικά κοινοτικά σχολεία του Πορτ Τεουφίκ- Σουέζ, ακολούθησε τους δρόμους της θάλασσας όπως τα περισσότερα κασιωτόπουλα της εποχής εκείνης.
Ο Μιχάλης εργάστηκε στα κασιώτικα πλοία της εταιρίας Ρεθύμνη-Κουλουκουντή, «Πρωτεύς», «Προμηθεύς», «Πλειάδες», «Αμφιτρίτη» όπως και στα πλοία «Αμαρυλλίς» και «Άνδρος Άϊλαντ» του Γιάννη Γκούμα.
Σε ένα από τα ταξίδια του, όταν υπηρετούσε ως ανθυποπλοίαρχος στο πλοίο «Κάστωρ» με πλοίαρχο τον αείμνηστο καπετάν Κώστα Βαλσαμίδη γνώρισε την κόρη του Βίβιαν Βαλσαμίδη και την παντρεύτηκε (1964).
Με τον Μιχάλη γνωριστήκαμε στο πετρελαιοφόρο “Desert Queen” της αμερικανικής πλοιοκτήτριας Suwanee Steamship Inc. το 1966. Ήταν το δεύτερο πλοίο μου. Εκείνος υποπλοίαρχος (αργότερα ανέλαβε πλοίαρχος) και εγώ δόκιμος. Σημαδιακό πλοίο για τη μετέπειτα εξέλιξη της καριέρας μου στη θάλασσα.
Ο Μιχάλης ύστερα από κάποια χρόνια άφησε τις θάλασσες και τους μακρινούς ωκεανούς για να εργαστεί ως αρχιπλοίαρχος στη στεριά στη ναυτιλιακή εταιρία «Αρμάδα».
Ο Μιχάλης αγαπούσε το νησί του και κάθε καλοκαίρι επισκέπτονταν με τη σύζυγό του Βίβιαν την Κάσο. Τα πρωινά τον συναντούσα με τους φίλους του να κάθεται στα καφενεία της «Μπούκας». Του άρεσε να διηγείται θαλασσινές ιστορίες. Στα κασιώτικα πλοία της εποχής εκείνης, ποιός Κασιώτης από το νησί ή από τις παρίσθμιες πόλεις της Αιγύπτου δεν υπηρέτησε σε αυτά;…
Η Εξόδιος Ακολουθία του Μιχάλη θα γίνει αύριο Παρασκευή 2 Ιουνίου στις 11:00 από την εκκλησία της Αγίας Τριάδας του Ελληνικού στην Αθήνα.
Απ’ ότι πληροφορήθηκα η σωρός θα μεταφερθεί με το πλοίο της γραμμής στην Κάσο, όπου θα γίνει και ο ενταφιασμός.
Η διαδικτυακή εφημερίδα Νέα «Φωνή της Κάσου» απευθύνει Θερμά Συλλυπητήρια στην αγαπημένη σου Βίβιαν και λοιπούς οικείους.
Αγαπητέ μου Μιχάλη. Θυμάμαι πέρσι καλοκαίρι, τον τελευταίο μας αποχαιρετισμό.
Πολύ χαρακτηριστικός και προφητικός… Ήταν σαν να πίστευες ότι δεν θα ξαναβλεπόμασταν. Είναι αλήθεια πολύ σε αγάπησα.
Να είναι ελαφρύ το χώμα της κασιώτικης γης που θα σε σκεπάσει.
Την Τρίτη 9 Μαίου έφυγε από κοντά μας η καλή μας συμπατριώτισσα Λιλίκα Μανωλάκη.
Η Λιλίκα (Ευαγγελία) γεννήθηκε στην Ισμαηλία της Αιγύπτου το 1925 από γονείς Κασιώτες. Πατέρας της ήταν ο Νικόλας Ηλ. Οικονόμου, μηχανικός στα φέριμποτ Πορτ Σάιντ-Πορτ Φουάτ και μητέρα της η Ευγενία Τσαμπουνιάρη.
Η Λιλίκα πέρασε τα παιδικά της χρόνια στη μικρή πόλη του Πορτ Φουάτ. Νυμφεύτηκε τον Κασιώτη Νικολή Μανωλάκη, υπάλληλο της εταιρείας της διώρυγας του Σουέζ, και απέκτησε μια κόρη τη Νίτσα.
Μετά τη συνταξιοδότηση του ανδρός της, η οικογένεια εγκατέλειψε την Αίγυπτο και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα.
Η Λιλίλα ευτύχησε να φύγει από τον κόσμο μας αθόρυβα και σιωπηλά, έτσι όπως ήσυχος, απλός και πράος ήταν ο χαρακτήρας της όταν ζούσε.
Η διαδικτυακή εφ. Νέα «Φωνή της Κάσου» κι εγώ απευθύνουμε Θερμά Συλλυπητήρια στους οικείους της.
Αγαπητή μας εξαδέλφη Λιλίκα, ο Θεός να σε αναπαύσει…
Αυτός ο μήνας της Άνοιξης, ο Απρίλης του 2023, λίγο πριν πλησιάσουμε στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα την σεπτή των Παθών του Κυρίου, ξεκίνησε με δύο απώλειες συμπατριωτών μας: του Ηλία Ν. Μαυρή στην Αθήνα και της Μποριανής Νικολάου-Ιερομονάχου στην Κάσο. Για τους οποίους η διαδικτυακή εφημερίδα Νέα «Φωνή της Κάσου» έστω και καθυστερημένα, απευθύνει από αυτό εδώ το βήμα: Θερμά Συλλυπητήρια στους οικείους τους, ο Θεός να τους αναπαύσει…
Σήμερα μάθαμε άλλο ένα δυσάρεστο.
Ο Νίκος Σακέλλης δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας.
Ο Νίκος Σακέλλης ήταν ο δευτερότοκος γιος του Γεωργίου Σακέλλη, υπαλλήλου της διώρυγας του Σουέζ και της Αννέτας. Τα άλλα παιδιά της οικογενείας ήταν ο Βασίλης, ο Γιάννης, η Ειρήνη και ο Μιχάλης, οι οποίοι διέμεναν στο Πορτ Φουάτ, τη μικρή κωμόπολη απέναντι από το Πορτ Σάιντ της Αιγύπτου.
Το Πορτ Φουάτ για τους Κασιώτες είχε ιδιαίτερη σημασία και πολλές και ωραίες αναμνήσεις.
Όπως έγραψα άλλοτε, σχηματίστηκε όταν διανοίχτηκε η διώρυγα του Σουέζ. Διοικητικά ανήκε στο Κυβερνείο του Πορτ Σάιντ. Πήρε το όνομα του από τον τότε βασιλιά της Αιγύπτου τον Φουάτ Α΄. Άρχισε να κατοικείται μετά το 1926 για να ανακουφιστεί από τον υπερπληθυσμό του Πορτ Σάιντ. Αυτή την περίοδο άρχισαν να διαμένουν οι πρώτοι μόνιμοι υπάλληλοι της διώρυγας, στης «Εταιρίας τα σπίτια», μεταξύ αυτών πολλές δεκάδες κασιώτικες οικογένειες. Το Πορτ Φουάτ είχε Ελληνικό Δημοτικό Σχολείο. Στέγαζε το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων και τον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο. Στις απέραντες επίπεδες εκτάσεις του διατηρούσε γήπεδα για την τέλεση αθλητικών και άλλων εκδηλώσεων, το φημισμένο στάδιο «Scarabee», την «plazz D’ Ovreur» και «plazz Enfant». Mεγάλες δημόσιες αποθήκες «transit», ψυγεία τροφίμων κ.α. για την τροφοδοσία του πλήθους των διερχομένων εμπορικών πλοίων από τη Μεσόγειο προς την Ερυθρά θάλασσα.
Το 1956 με την κρίση του Σουέζ, το Πορτ Φουάτ καταλήφθηκε από γαλλικά στρατεύματα και συγκεκριμένα, Γάλλους αλεξιπτωτιστές. Το 1967 στη διάρκεια του πολέμου ανάμεσα σε Αίγυπτο και Ισραήλ, το Πορτ Φουάτ ήταν το μόνο μέρος της Χερσονήσου Σινά που δεν καταλήφθηκε από τους Ισραηλινούς.
Ο Νίκος Σακέλλης γεννήθηκε σε τούτη εδώ την ήσυχη πόλη της Αιγύπτου το 1940. Φοίτησε στα ελληνικά εκπαιδευτήρια της εν Πορτ Σάιντ Ελληνικής Κοινότητας. Και το 1959 που αποφοίτησε από το γυμνάσιο ακολούθησε τους δρόμους της θάλασσας, με τα χρόνια απόκτησε το δίπλωμα εμποροπλοιάρχου Α΄ Τάξεως.
‘Όταν πια η οικογένειά του εγκατέλειψε την Αίγυπτο και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, πολλοί Αιγυπτιώτες συναντιόνταν τότε στο πρακτορείο «Rapid» του Κασιώτη Γιώργη Κωνσταντίνου – «Αζαλή», στη Φωκίωνος Νέγρη, όπου το κασιώτικο-αιγυπτιώτικο στοιχείο της Κυψέλης ήταν στην ακμή του…
Ο Νίκος γνωρίστηκε με τη συμπατριώτισσά του από το Πορτ Σάιντ, Καίτη Τάσσου και παντρεύτηκαν. Όλα αυτά τα χρόνια έζησαν ήσυχα και αγαπημένα.
Ο Νίκος ήταν πράος χαρακτήρας, σεμνός αξιαγάπητος. Αγαπούσε την Κάσο και τους Κασιώτες. Απόδειξη ότι τα καλοκαίρια έστω και για λίγες μέρες μετά τη συνταξιοδότησή του, επισκέπτονταν το μικρό του τόπο.
Η εξόδιος ακολουθία του θα πραγματοποιηθεί αύριο Παρασκευή 7 Απριλίου 2023 στις 12:ΟΟ το μεσημέρι από το κοιμητήριο της Καλλιθέας στην Αθήνα.
Η Νέα διαδικτυακή «Φωνή της Κάσου» κι εγώ εκφράζουμε Θερμά Συλλυπητήρια στους οικείους του. Αγαπητέ συμπατριώτη και φίλε Νίκο: Καλό ταξίδι νάχεις στα μακρινά αιώνια ταξίδια σου. Να είναι ελαφρύ το χώμα της αθηναϊκής γης που θα σε σκεπάσει.
Όσο ζούμε η ζωή θα μας επιφυλάσσει αναπόφευκτα εκπλήξεις. Καθώς ο χρόνος κυλάει, ορισμένα γεγονότα τρέχουν και εμείς ως είθισται αδύναμοι, κάποια πράγματα δεν μπορούμε να τα ελέγξουμε…Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δεχτούμε την πραγματικότητα όπως εξελίσσεται…
Σήμερα άλλο ένα δυσάρεστο νέο ήρθε να προστεθεί στα δύο προηγούμενα που έχω αναγγείλει προς το τέλος αυτού του μήνα.
Ο Ηλίας Οικονόμου δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας…
Ο Ηλίας Οικονόμου ήταν ο μοναχογιός του κασιώτη μηχανικού στα φέρι μποτ Πορτ Σάιντ – Πορτ Φουάτ Νικολάου Η. Οικονόμου και της Ευγενίας Τσαμπουνιάρη. Τα άλλα δύο αδέλφια του είναι η Λιλίκα (σύζυγος Ν. Μανωλάκη†) και η Μαίρη (σύζυγος Μηνά Παπανικολάου†).
Η οικογένεια κατοικούσε στο Πορτ Φουάτ, την «Πέρα Πάντα», όπως συνήθισαν να την αποκαλούν οι Κασιώτες της εποχής εκείνης. Λουρίδα γης – επίπεδη νησίδα απέναντι από την πόλη Πορτ Σάιντ, η οποία δημιουργήθηκε από τις εισόδους της διώρυγας του Σουέζ.
Ο Ηλίας γεννήθηκε στην Ισμαηλία της Αιγύπτου το 1930. Φοίτησε στα σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας Πορτ Σάιντ δημοτικό και εξατάξιο γυμνάσιο. Μετά την αποφοίτησή του ακολούθησε όπως τα περισσότερα κασιωτόπουλα της γενιάς του να σταδιοδρομήσει στα καράβια. Συνεργάστηκε με τις ναυτικές εταιρίες των Ρεθύμνη-Κουλουκουντή και Παπαδάκη, αποκτώντας ύστερα από κάποια χρόνια το δίπλωμα πλοιάρχου Α’ Τάξεως.
Το 1959 όλη η οικογένεια εγκατέλειψε την Αίγυπτο και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ένα χρόνο μετά ο Ηλίας γνώρισε τη Ρενάτα † (γερμανικής καταγωγής) και την παντρεύτηκε. Το ζεύγος απόκτησε δυο κορίτσια, την Ευγενία και την Αλεξάνδρα. Τα παιδιά φοίτησαν στα ελληνικά δημοτικά σχολεία, ωστόσο αν και γνώριζαν τη γερμανική γλώσσα δεν μπορούσαν να παρακολουθήσουν μαθήματα στη γερμανική σχολή της Αθήνας, έτσι η οικογένεια άφησε την Αθήνα και εγκαταστάθηκε μόνιμα πια στη γενέτειρα της Ρενάτας, το Αμβούργο.
Ο Ηλίας κατοικώντας μόνιμα με την οικογένειά του στη Γερμανία, δεν τον εμπόδισε να επικοινωνεί με τους συγγενείς και φίλους του και να μαθαίνει νέα τους μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του.
Ο Ηλίας αγαπούσε την Κάσο, απόδειξη ότι αυτά του τα αισθήματα, τα εμφύσησε στην κόρη του την Ευγενία, η οποία με τα ξαδέλφια της επισκέπτεται τα καλοκαίρια το μικρό νησί του πατέρα της.
Αγαπητέ Ηλία, να είναι ελαφρύ το χώμα της γερμανικής γης που θα σκεπάσει. Γαλήνιες θάλασσες να έχεις στα ουράνια αιώνια ταξίδια σου. Πάντα θα σε θυμόμαστε.
Η Νέα «Φωνή της Κάσου» κι εγώ απευθύνομε θερμά συλλυπητήρια στους δικούς σου σε Ελλάδα και Γερμανία.
Κοιτάζεις πίσω σου και βλέπεις μπροστά σου και αναρωτιέσαι: Πώς είναι δυνατό, η ζωή των ανθρώπων να κυλάει τόσο γρήγορα; Δύσκολη η αίσθηση του χρόνου όταν η κλεψύδρα του καθενός μας στεγνώσει!…
Ανήμερα του Ευαγγελισμού, ένας δικός μας άνθρωπος, φίλος καλός, αγαπητός στο νησί μας, στην Αίγυπτο, αλλά και στα ξένα όπου μετανάστευσε για μια καλύτερη ζωή, ο Μιχάλης Φωκάς, έφυγε από κοντά μας.
Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Δεν τα γράφω για τους οικείους του, τους φίλους του, τους συνεργάτες του, τους αναγνώστες μου… Τα γράφω πολύ περισσότερο για έναν άνθρωπο που αξίζει τον κόπο να πω δυο λόγια παραπάνω, καθώς είχα την τύχη και την τιμή να τον γνωρίσω και να ζήσω λίγες στιγμές της ζωής μου μαζί του.
Ο Μιχάλης Φωκάς ήταν γιός του Σαμιώτη Γιάννη Φωκά και της Κασιώτισσας Άννας Τουρελά το γένος Διακάκη, γεννήθηκε στην Ισμαηλία της Αιγύπτου το 1925.
Η ιστορία της οικογένειας Φωκά ξεκινάει, όταν ο πατέρας του συναντά τη μητέρα του στην Κάσο και την παντρεύεται λίγο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Έχει προηγηθεί ο γάμος της αδελφής του πατέρα του με τον κασιώτη καπετάν Γιώργη Πιπίνο, ο οποίος την εποχή εκείνη είχε ένα καΐκι και μετέφερε τρόφιμα και φρούτα σε διάφορα νησιά του Αιγαίου. Ένα χρόνο μετά, το 1923, όταν πια θα καταλαγιάσει το κακό της Σμύρνης, το ζεύγος Φωκά θα καταφύγει στην Αίγυπτο, όπου ο πατέρας Φωκάς εργάζεται ως τυπογράφος στην Εταιρία της διώρυγας του Σουέζ.
Αρχικά ο Μιχάλης Ι. Φωκάς, μαθήτευσε στο ημιγυμνάσιο της Ισμαηλίας και στο Γαλλικό Κολέγιο της Ισμαηλίας, όπου τελειοποίησε τη γαλλική γλώσσα. Στη συνέχεια έδωσε εξετάσεις και φοίτησε στην τεχνική σχολή τετραετούς φοίτησης της Διώρυγας του Σουέζ. Ύστερα από δύο χρόνια, διακόπτει τις σπουδές του για να εργαστεί ως εφαρμοστής στην αγγλική αεροπορία.
Παράλληλα εγγράφεται στο «International Correspondence School» της Αγγλίας και σπουδάζει τεχνολογία μηχανών με αλληλογραφία. Καταφέρνει να συμπληρώσει πρακτικές γνώσεις που ήδη έχει αποκομίσει στη μονάδα των Ηνωμένων Εθνών, φτιάχνοντας γεννήτριες, αντλίες και οτιδήποτε άλλο μηχανολογικό υπήρχε εκεί.
Το 1943 υπηρετεί εθελοντής στο Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό. Μετά τη βασική εκπαίδευση στο στρατόπεδο Β. Π. ΕΛΛΗ, μεταξύ Ισμαηλίας και Καΐρου, φοιτά στη Σχολή Μηχανικών του Β.Ν. που λειτουργούσε στο θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ και είχε αγκυροβολήσει στο Πορτ Σάιντ. Αποφοιτώντας από εκεί, αποκτά το πτυχίο μηχανικού.
Όταν το 1945 απολύθηκε από το ναυτικό, επέστρεψε στην αγγλική αεροπορία. Ήταν τότε 22 ετών και ανέλαβε διευθυντής μηχανουργείου. Το 1950 τα πράγματα άρχισαν να δυσκολεύουν για τους Άγγλους γιατί οι Αιγύπτιοι ζητούσαν επίμονα την απομάκρυνσή τους. Έτσι με τις καλές σχέσεις που είχε, ξεκίνησε δική του δουλειά. Απέκτησε τεχνικό συνεργείο και ως εργολάβος αναλάμβανε εργασίες για λογαριασμό της διώρυγας του Σουέζ, μέχρι το 1956, οπότε η εταιρία εθνικοποιήθηκε και οι Γάλλοι εγκατέλειψαν την χώρα. Το 1961, τα πράγματα στην Αίγυπτο γίνονται δυσκολότερα. Αποφασίζει να κλείσει το εργοστάσιο, να εγκαταλείψει με την οικογένειά του τη χώρα του Νείλου και να εγκατασταθεί στην Ελλάδα.
Στην Αθήνα με τις οικονομίες του από την Αίγυπτο και συνεργαζόμενος με δύο συνεταίρους ασχολείται με τον εφοπλισμό. Αγοράζει ένα μικρό καράβι 2.500 τόνων, το «Καπετάν Βαγγέλης», αργότερα ένα μεγαλύτερο 3.600 τόνων, το «Μεγίστη», στη συνέχεια ένα τρίτο, το «Alsern», 1400 τόνων. Το 1967 μεσολαβεί ο δεύτερος πόλεμος μεταξύ Ισραήλ-Αιγύπτου, τα πλοία καταστρέφονται και η εταιρία του διαλύεται.
Παραμένοντας στην Αθήνα, ιδρύει συνεργείο για επισκευές μηχανών σε τουριστικά σκάφη. Βλέποντας το μέλλον των παιδιών του να μην είναι και τόσο ρόδινο, αποφασίζει να μεταναστεύσει στις ΗΠΑ, αφού έχει υποβάλει μαζί με την αίτηση βίζας στην Αμερικανική Πρεσβεία, ένα βιογραφικό του και συστατικές επιστολές από τις εταιρίες με τις οποίες είχε συνεργαστεί έως τότε.
Όταν εγκαταστάθηκε οικογενειακώς στην Αμερική ήταν 45 ετών. Τα πέντε πρώτα χρόνια εργάστηκε ως διευθυντής συνεργείου εταιρίας που κατασκεύαζε οπτικά υλικά για άρματα μάχης, δηλ. περισκόπια, τηλεσκόπια κ.λπ. Στη συνέχεια ιδρύει δική του εταιρία στη Νέα Υόρκη, ένα εργοστάσιο για την κατασκευή οπτικών εξαρτημάτων, το οποίο συνεργαζόταν με άλλα εργοστάσια επί 18 ολόκληρα χρόνια και επέφερε αρκετά κέρδη. Ύστερα από διαμονή 22 χρόνων στις ΗΠΑ, ήρθε η ώρα της συνταξιοδότησης σε ηλικία 67 ετών. Το εργοστάσιο έκλεισε και ο Μ. Φωκάς επέστρεψε στην Ελλάδα.
Ο Μιχάλης Φωκάς το 1951 παντρεύεται την Κασιώτισσα Ειρήνη Φουντή, με την οποία θα αποκτήσει 3 παιδιά, την Άννα, τον Γιάννη και την Λία (Ευαγγελία). Ακολουθούν 8 εγγόνια και 4 δισέγγονα που μένουν όλα μόνιμα στις ΗΠΑ.
Συνταξιούχος πια στην Αθήνα, άνθρωπος ανήσυχος από τη φύση του, πάντα εργατικός όσο κανένας άλλος, είναι πια 90 ετών, δεν το βάζει κάτω… Περνά τις ελεύθερες ώρες του στο μικρό υπόγειο εργαστήριό του. Ένα μικρό χώρο όπου έχει τοποθετήσει τόρνο, φρέζα και πολλά εργαλεία. Ασχολείται με κατασκευές μικρών μηχανών: μινιατούρες, ατμομηχανές, βενζινομηχανές, ντιζελομηχανές, δηλ. μικροσκοπικούς κινητήρες. Μάλιστα, πολλές από αυτές έχουν κατά καιρούς εκτεθεί γιατί το ενδιαφέρον του κοινού γι αυτές είναι μεγάλο όπως και ο θαυμασμός για τον δημιουργό τους. Κατά καιρούς έχει κάνει πολλές διαλέξεις με θέμα την Ισμαηλία και τη διώρυγα του Σουέζ.
Για όλα αυτά έχω αναφερθεί στο τελευταίο βιβλίο μου «Κάσος 1830-1960», Αθήνα 2021 και στο περιοδικό «Κασιώτικος Παλμός», το 2006.
Η κηδεία του Μιχάλη Ι. Φωκά θα πραγματοποιηθεί αύριο Τρίτη 28-3-2023 στις 10:00 π.μ. από το Νέο Κοιμητήριο της Άνω Γλυφάδας Αθηνών.
Η διαδικτυακή εφημερίδα Νέα «Φωνή της Κάσου» κι εγώ απευθύνουμε Θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.
Αγαπητέ Μιχάλη, ελαφρύ να είναι το χώμα που θα σκεπάσει. Πάντα θα μου λείπουν οι ατέλειωτες συζητήσεις μας. Ήσουν μαχητικός, ευθύς στις απόψεις σου και ένα τελευταίο που έλεγες σαν προτροπή προς τους νέους: «Η αξία ότι και να γίνει, ποτέ δεν χάνεται!…».
Αυτά τα λίγα λόγια ως ύστατο χαίρε από ένα φίλο σου που σε εκτιμούσε ιδιαίτερα.
Παραμονή του Ευαγγελισμού έφυγε από κοντά μας ο αγαπητός φίλος και καλός συμπατριώτης μας, ο Γρηγόρης Σκευοφύλαξ.
Ο Γρηγόρης γεννήθηκε στην Κάσο στις 20 Μαίου 1928. Πατέρας του ήταν ο Κασιώτης Ηλίας Εμμ. Σκευοφύλαξ και μητέρα του η Αμαλία Γ. Λιμιωτάκη από την Κρήτη.
Ο Γρηγόρης έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο νησί του την Κάσο. Όταν η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στη Σύρο, μαθήτευσε στα σχολεία της Ερμουπόλεως.
Σάν γνήσιος Κασιώτης ακολούθησε τους δρόμους της θάλασσας. Ναυτολογημένος σε μικρά και μεγάλα ποντοπόρα πλοία της εποχής εκείνης, κασιώτικα και άλλων εταιριών με τα χρόνια έγινε πλοίαρχος το 1960.
Ο Γρηγόρης παντρεύτηκε την Κασιώτισσα Φούλα Ν. Ασπρά με την οποία απέκτησαν τρία παιδιά, τον Ηλία, την Ειρήνη και το Νικόλα.
Μετά το πέρας των μακρινών ταξιδιών του ο καπετάν Γρηγόρης εργάστηκε στη στεριά ως αρχιπλοίαρχος στις ναυτικές εταιρίες του Μ. Νομικού και την Πρόδρομος του Μποδοσάκη. Το 1978 μετά την απόκτηση του διπλώματος πλοηγού, υπηρέτησε ως πλοηγός στο λιμάνι του Πειραιά.
Ο Γρηγόρης αγαπούσε την Κάσο. Κάθε καλοκαίρι την επισκεπτόταν με την οικογένειά του, όπου εκεί είναι το σπίτι του στο Ακρί της Αγίας Μαρίνας.
Τον τελευταίο καιρό ο Γρηγόρης είχε αναπνευστικά προβλήματα. Παρά την εισαγωγή του σε νοσοκομείο των Αθηνών, δεν κατάφερε να αναρρώσει πλήρως. Επιθυμία του ήταν να επιστρέψει στο σπίτι του και ν’ αφήσει την τελευταία του πνοή κοντά στα αγαπημένα του πρόσωπα.
Από τον Γρηγόρη κρατώ καλές αναμνήσεις τα καλοκαίρια που συναντιόμασταν στο νησί. Θυμάμαι ατέλειωτες διηγήσεις για τα καράβια, τους παλιούς ναυτικούς, αλλά και για τους Ρεθύμνηδες στη Σύρο όπου έζησε τα νεανικά του χρόνια. Ήταν πραγματικά ένας αξιαγάπητος άνθρωπος, σεμνός, ανιδιοτελής.
Απ’ ότι με πληροφόρησε η οικογένειά του, η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 27-3-2023 στο Νέο Κοιμητήριο Γλυφάδας Αθηνών στις 10:00 το πρωί.
Αγαπητέ και αξέχαστε φίλε Γρηγόρη.
Να είναι ελαφρύ το χώμα που θα σε σκεπάσει. Η Νέα «Φωνή τη Κάσου» κι εγώ απευθύνουμε στους οικείους σου Θερμά Συλλυπητήρια.
Καλό ταξίδι να έχεις και γαλήνιες θάλασσες στα ουράνια πελάγη που θ’ αρμενίζεις. Πάντα θα σε θυμάμαι και θα είσαι στην καρδιά μου, όπως εκείνο το πηγαίο σου χαμόγελο κάθε φορά που συναντιόμασταν στο νησί μας.
Άλλο ένα δυσάρεστο νέο μας έγινε γνωστό χθες βράδυ. Ο Μορφωπός Πιπίνος δε βρίσκεται πια ανάμεσά μας.
Ο Μορφωπός γεννήθηκε στην Κάσο το 1934. Πρωτότοκος γιός του Ηρακλή Πιπίνου (φαρμακοποιού της Κάσου την περίοδο 1932-1968) και της Ανεζούλας Ηλία Ξυδιάρη. Στη συνέχεια γεννήθηκαν τα άλλα τέσσερα αδέλφια του, ο Ηλίας, η Μαριάνθη+, ο Νικόλας+ και ο Λουκάς.
Ο Μορφωπός έμαθε τα πρώτα του γράμματα στο δημοτικό σχολείο του Φρυ και τέλειωσε το γυμνάσιο στη Ρόδο. Παιδί της Μπούκας, με καταβολές λόγω του πατέρα του από τη Χάλκη, αλλά και της μητέρας του από ναυτική οικογένεια της Κάσου, διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα του ώστε να αγαπήσει και να ακολουθήσει το δρόμο της θάλασσας. Με τον καιρό εργαζόμενος στα κασιώτικα πλοία της εποχής εκείνης απέκτησε το δίπλωμα εμποροπλοιάρχου Α΄ Τάξεως, υπηρετώντας σε διάφορα ποντοπόρα πλοία εκτός Μεσογείου. Λίγο πριν τη συνταξιοδότησή του, θέλοντας να βρίσκεται κοντά στην οικογένειά του εργάστηκε και σε μικρά ακτοπλοϊκά των γραμμών της Δωδεκανήσου, όπως και στο μικρό «Πανορμίτης», το οποίο την εποχή εκείνη μεταξύ άλλων πραγματοποιούσε τη γραμμή από τη Ρόδο σε Κάρπαθο και Κάσο.
Ο Μορφωπός παντρεύτηκε την κασιώτισσα Μαρία Ι. Γερογιάννη (Τριαλώνα) με την οποία απέκτησε μία κόρη, την Θέκλα.
Ο καπετάν Μορφωπός μετά τη συνταξιοδότησή του αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στο νησί του, την Κάσο, την οποία αγαπούσε παθιασμένα.
Κάθε καλοκαίρι τον έβλεπα να περιφέρεται στα στενά του Φρυ, να καλημερίζει τους πάντες και να ανταλλάσσει μια καλή κουβέντα μαζί τους στο πόδι. Αργότερα, όταν κουραζόταν την άραζε στο μπαλκονάκι της Μπούκας, στο καφενείο της Σοφίας. Είτε μόνος του ατενίζοντας από ψηλά, τον μακρινό ορίζοντα με το Πέλαγο και τις παχνιασμένες κορυφογραμμές της γειτονικής Καρπάθου, είτε πάλι με φίλους του παλιούς ναυτικούς από το «Καρακάσι» ή τον Αϊ Νικόλα…
Κάθε φορά που με συναντούσε σε κάποιο σοκάκι του Φρυ, με σταματούσε. Προσπαθούσε να ανασύρει μέσα από το συρτάρι των αναμνήσεών του, πράγματα από την παιδική του ηλικία, τα παλιά ωραία χρόνια που πέρασε με Κασιώτες ναυτικούς στα διάφορα «μπάρκα» και άλλα πολλά… Στο τέλος, πάντα με αποχαιρετούσε με δυο τρεις φιλοσοφημένες μαντινάδες… Έτσι ήθελε να βλέπει τον κόσμο γύρω του, την Κάσο, τους ανθρώπους της και τα προβλήματά τους…
Η σορός του Μορφωπού, θα μεταφερθεί με το πλοίο της γραμμής στη γενέτειρά του Κάσο, όπου εκεί θα ενταφιαστεί.
Αγαπητέ Μορφωπέ, πέρασες από τη ζωή μας όπως πολλοί άλλοι και ξεχώρισες. Σε αγαπήσαμε σαν φίλο και σαν καλό συμπατριώτη. Καλό σου ταξίδι. Ας είναι ελαφρύ το χώμα του νησιού μας που θα σε σκεπάσει.
Η διαδικτυακή εφημερίδα Νέα «Φωνή της Κάσου», κι εγώ εκφράζουμε θερμά συλλυπητήρια στους συγγενείς σου.
Αρμάθια, το μεγαλύτερο νησί βορειοδυτικά της Κάσου. Εμβαδόν 2,6 τ.χλμ. – Μέγιστο μήκος 3,2 χλμ. Ξεχωρίζει από τα άλλα βραχονήσια του βόρειου συμπλέγματος, όπως το νησί της «Καροφύλλας» το οποίο διατηρεί άλλες δύο ονομασίες «Κόσκινο» ή «Μαστρογιάννη», τη «Μακρά» ή «Μακρονήσι», τους «Κουτσούμπους», το «Περιονήσι» ή «Κουφονήσι» και άλλα δύο, που δύει ο ήλιος, τα «Ποντηκονήσια».
Τα Αρμάθια, τους καλοκαιρινούς μήνες επισκέπτονται αρκετοί παραθεριστές από την Κάσο. Μια που απέχει περίπου, μόνο δύο ναυτικά μίλια. Συνήθως μεταφέρονται με μικρά καΐκια ή με ένα μεγαλύτερο σκάφος που πραγματοποιεί τακτικά δρομολόγια από το λιμάνι του Φρυ.
Η φύση προίκισε το νησί από νότια με μιας μοναδικής αίσθησης ομορφιά. Μια παραλία, με ψιλή χρυσαφένια άμμο, εντυπωσιακά γαλαζοπράσινα νερά, τα «Μάρμαρα», έξω από το «Καρα(β)οστάσι». Που έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις ωραιότερες παραλίες της Μεσογείου.
Για την τύχη αυτού του νησιού που είναι συνδεδεμένη με την ιστορία των ορυχείων του, τίποτε δεν αναφέρεται στη σκοτεινή προεπαναστατική περίοδο. Οι πηγές μας, καταπιάνονται με τα ορυχεία όταν άρχισαν να λειτουργούν πάλι, κυρίως, μετά το 1829. Όταν οι δυστυχείς Κασιώτες μετά την καταστροφή της Κάσου (1824), άρχισαν να επανακάμπτουν στο νησί τους.
Ο άριστης ποιότητας επιφανειακός γύψος του, εξορύσσονταν με πρωτόγονα μέσα: λοστάρια, κασμάδες, βαριές και φυσικά κρεπάροντας τους μεγάλους βράχους με δυναμίτη. Τα πετρώματα μεταφέρονταν με βαγονέτα πάνω σε ράγες, πολύ κοντά στην ακτή, κι από κει με βάρκες στο «Καρα(β)οστάσι». Εκεί ήταν αγκυροβολημένα τα κασιώτικα ιστιοφόρα καράβια, περιμένοντας να γεμίσουν τα αμπάρια τους με προορισμό λιμάνια της Μεσογείου και της Μαύρης θάλασσας, κυρίως στην Οδησσό της Ρωσίας.
Την εποχή της ακμής τους νησιού, γράφει ο Μάρκος Μαλλιαράκης στο βιβλίο του (1894), εξάγονταν ετησίως 10.000 τόνοι γύψου, και ότι εργάζονταν 706 εργάτες στο γυψωρυχείο.
Γεροντότεροι, θυμόντουσαν το πλήθος των εργατών που πηγαινοέρχονταν καθημερινά με τις βάρκες από την Κάσο στ’ Αρμάθια. Πότε με το πανί και πότε με τα κουπιά σαν είχε άπνοια, καθώς την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν πετρελαιομηχανές. Υπήρχαν μόνο «κουπάες» (κωπηλάτες)…
Αργότερα, όταν η ρωσική κυβέρνηση επέβαλε φορολογία, η εισαγωγή γύψου ελαττώθηκε. Η παραγωγή μειώθηκε στους 4-5.000 τόνους και η εξαγωγή σε μικρότερες ποσότητες περιορίστηκε σε Αλεξάνδρεια, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη και Πειραιά.
Εκτός από τα νταμάρια, τα Αρμάθια είχαν αρκετές γόνιμες εκτάσεις και κατοικούνταν από 10-15 μόνιμες οικογένειες γεωργοκτηνοτρόφων. Έσπερναν τα χωράφια τους, είχαν αιγοπρόβατα, είχαν και 2-3 βαρκούλες για να επικοινωνούν με το νησί.
Στο διάστημα του μεσοπολέμου (1923-1940) διαρκούσης της ιταλικής κατοχής, τα γυψωρυχεία των Αρμαθιών σταμάτησαν τη λειτουργία τους.
Λίγο μετά την απελευθέρωση, κατοικούνταν τα Αρμάθια από πέντε πολυμελείς οικογένειες: του «Καλαβρέζου», του «Κόκκινου-Κουτουλούνια», του «Πέπη», του «Καραγιαννάκη-Κοκόλη» και του Ψαράκη. Όταν τα παιδιά τους μεγάλωσαν, άλλα τράβηξαν στα βαπόρια κι άλλα μετανάστευσαν στην Αμερική για μια καλύτερη τύχη.
Έτσι τα Αρμάθια, χρόνο με το χρόνο άρχισαν να ερημώνουν. Ο χρόνος έδωσε στο μικρό παλιό οικισμό τη χαριστική βολή, σάρωσε τα σπίτια, τις «λασσίες», τα αλώνια, χέρσωσε τα χωράφια… Μέσα από τα ερείπια κράτησε όρθιο ένα μοναδικό κτίσμα, το εκκλησάκι της Υπαπαντής.
Μετά την απελευθέρωση των Δωδεκανήσων (1947), η νέα τότε Δημοτική Αρχή με τον Γεώργιο Μαυρικάκη, έθεσε θέμα λειτουργίας των ορυχείων. Ωστόσο, η επιτόπια εξέταση και μελέτη από μηχανικό, έδειξε ασύμφορη την εκμετάλλευσή τους. Έτσι το θέμα των γυψωρυχείων της Κάσου έκλεισε οριστικά εκείνη την περίοδο χωρίς καμία συνέχεια και συζήτηση. Από τότε, η ιστορία των νταμαριών παρέμεινε ως μια καλή ανάμνηση από το παρελθόν αυτού του σπουδαίου νησιού.
Αν και σήμερα τα Αρμάθια είναι ακατοίκητα, κάθε χρόνο στις 2 του Φλεβάρη, τα μάτια των Κασιωτών είναι στραμμένα στην «Υπαπαντούλλα». Καιρού επιτρέποντος ο παπάς του Φρυδιού με πλήθος προσκυνητών επισκέπτονται με σκαφάκια το νησί και το εκκλησάκι για να το «λειτουργήσουν». Μια συνήθεια που παρέμεινε μέχρι τις μέρες μας στους γόνους των τελευταίων οικογενειών και μερικούς άλλους κατοίκους.
Μετά τον Εσπερινό και το μοίρασμα της αρτοκλασίας, στήνεται ως είθισται, γλεντάκι.
Κλείνοντας το άρθρο αυτό για τ΄ Αρμάθια, θυμήθηκα ένα παλιό έθιμο που πρέπει να διασώζεται μέχρι σήμερα. Όταν οι προσκυνητές έφταναν στ’ Αρμάθια, έφτιαχναν με πέτρες ένα πρόχειρο «κούμιλο». Τοποθετούσαν πάνω του μια χύτρα. Έβαζαν φωτιά στα ξύλα, τοποθετούσαν στη χύτρα νερό από το πηγάδι της Παναγίας, λάδι από το καντήλι της και λουλούδια από το εικόνισμά της.
Όταν έβραζε το νερό, σουρώνουν τα λουλούδια, στη συνέχεια τα πετούσαν στη θάλασσα. Με αυτό τον τρόπο παρότρυναν την Παναγία, την «Υπαπαντούλλα», να τους κάνει καλό καιρό να επιστρέψουν με τις βάρκες τους πίσω στο νησί. Πίστευαν ότι η Παναγία θα τους βοηθήσει ώστε η θάλασσα και τον επόμενο χρόνο να είναι γαλήνια για να ξανάρθουν να λειτουργήσουν το εκκλησάκι της στα Αρμάθια.
Περισσότερα για τ’ Αρμάθια θα διαβάσετε στο βιβλίο μου:
«Κάσος 1830-1960» – Συνοπτική μελέτη για την ιστορία της Κάσου μετά το Ολοκαύτωμα και μέχρι την ανοικοδόμηση, Αθήνα 2021.
Σε παλαιότερο άρθρο μου, φέτος, στη διαδικτυακή Νέα «Φωνή της Κάσου», αναφέρθηκα στη μεγάλη γιορτινή μέρα της Ύψωσης του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού στο κεφαλοχώρι της Κάσου, την Αγία Μαρίνα.
Μάλιστα, περιέγραφα πως χτίστηκε η εκκλησία του Σταυρού το 1867. Τους χρηματοδότες, τους δωρητές, τους μάστορες του έργου και πολλά άλλα ιστορικά στοιχεία όπως και τη μετέπειτα αποκατάσταση του ναού, το 2011, λόγω της μεγάλης δικαιολογημένης από το χρόνο φθοράς. Στο τέλος, δεσμευόμουνα να αναρτήσω ένα Video – αφιέρωμα.
Να, λοιπόν που ήρθε η ώρα. Ο αναγνώστης θα έχει την ευκαιρία να δει αποσπάσματα από τέσσερις ενότητες:
Μέρος 1ο : Εσπερινός 13 -9 – 2022 – προετοιμασία πανηγυριού. Μέρος 2ο: Θεία Λειτουργία – προκαταρτικό γλέντι 14-9 – 2022.
Μέρος 3ο και 4ο : Το πανηγύρι του Σταυρού 14-9-2022.
Κλείνοντας τον κύκλο των πανηγυριών της Κάσου, ανήμερα της γιορτής του Σταυρού, του «αποκαλόκαιρου», όπως συνηθίζεται να λέγεται στη ντοπιολαλιά μας, το πανηγύρι αυτό ανέκαθεν ξεχώριζε από τα άλλα διότι είχε έναν ιδιαίτερο συμβολισμό. Ήταν και είναι αποχαιρετιστήριο…
Τότε, πριν από πολλά χρόνια ήταν η Αίγυπτος. Κάθε Σεπτέμβρη οι περισσότεροι κοζελήδες, δηλαδή οι Κασιώτες μετανάστες που εργάζονταν στις παρίσθμιες πόλεις και είχαν έρθει στην Κάσο να παραθερίσουν το καλοκαίρι, συνήθιζαν μετά το πανηγύρι του Σταυρού να επιστρέφουν στις εστίες τους.
Τώρα στις μέρες μας, ένας ένας οι μετανάστες Κασιώτες της Αμερικής και από άλλα μέρη, περιμένουν αυτή τη μέρα να επιστρέψουν στις δουλειές τους…
Δυστυχώς, αυτή είναι η μοίρα αυτού του νησιού. Να δανείζει τα παιδιά του και να τα χαίρονται άλλοι τόποι…
Φέτος, μετά από τρία χρόνια έξαρσης, ο κορονοϊός ξεπεράστηκε. Τα μέτρα χαλάρωσαν, το πανηγύρι στήθηκε.
Όμως πανηγύρι δίχως πιλάφι γίνεται στην Κάσο; Όχι βέβαια…
Το πιλάφι του Σταυρού είναι νηστίσιμο γιατί δε σφάζονται ζώα. Παρασκευάζεται με ζωμό λαχανικών τα οποία κοχλάζονται σε μεγάλα μαντροκάζανα, πάνω στα κούμιλα με δυνατή φωτιά από ξύλα. Είναι κόκκινο, πασπαλίζεται με κανέλα και λέγεται «ψευτοπίλαφο» ή «σαϊτιά»…
Εγώ θαρρώ πως το πανηγυριώτικο πιάτο του Σταυρού είναι πιο νόστιμο. Καταπώς την ώρα που ετοιμάζεται με τη σαϊτιά, τον ταραμά, τους γιαλαντζί ντολμάδες, τις τηγανιτές πατάτες και τις ελιές, η παρέα των μαγείρων, το σαγηνεύει πάντα με παραδοσιακούς σκοπούς που άντεξαν στο χρόνο.
Το έθιμο αναλλοίωτο, εσαεί, ίδιο. Θέλει ανθρώπους με βιώματα.
Το έθιμο απαιτεί προκαταρτικό γλέντι, να είναι απλό και να έχει ψυχή.
Θέλει το κουφόξυλο, τη λύρα, να παίζει με το δοξάρι και τα κουδουνάκια αντάμα με το λαούτο. Θέλει όργανα στα χέρια επιδέξιων μουσικών. Θέλει συγκινητικές αυτοσχέδιες μαντινάδες από στόματα πηγαίων ταλαντούχων ποιητάρηδων. Μόνο έτσι σε αυτό το μικρό βότσαλο της θάλασσας, στην εσχατιά του Αιγαίου, η παράδοση δεν πεθαίνει. Το μαρτυρά ο σπόρος που βρήκε χώμα και νερό για να ριζώσει… Γι αυτό το έθιμο καλά κρατεί και θα ζήσει ακόμη πολλά χρόνια.
Και κάτι άλλο που κάνει τα κασιώτικα πανηγύρια μοναδικά. Το προσφερόμενο πιάτο και το κρασί είναι δωρεάν. Οι δαπάνες του προέρχονται από έρανο ο οποίος διενεργείται σε όλο το νησί με τη συνεργασία της εκάστοτε εκκλησιαστικής επιτροπής.
Παρατάω την πένα και πιάνω την κάμερα. Ο λόγος, μπρος την εικόνα πολλές φορές ωχριά. Αφήνω τον φακό να κάνει τη δουλειά του. Να κάνει τη σκέψη πράξη. Αυτός ξέρει καλύτερα…
ΠΡΟΣΟΧΗ : ======================= To σύνολο του περιεχομένου και των υπηρεσιών του Site διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική ΧΡΗΣΗ- ΑΝΑΓΝΩΣΗ. ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ – ΧΡΗΣΗ ή ΕΠΑΝΕΚΠΟΜΠΗ των ΘΕΜΑΤΩΝ ή VIDEO σε οποιοδήποτε μέσο, μετά ή άνευ επεξεργασίας, χωρίς γραπτή άδεια του εκδότη. Η Νέα «Φωνή της Κάσου» επιφυλάσσεται σε αντίθετη περίπτωση στην άσκηση κάθε ένδικου μέσου σε βάρος αυτών που θα παραβιάσουν τους κανόνες περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας. ===================== ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1. : Τα ενυπόγραφα κείμενα, άρθρα, επιστολές που δημοσιεύονται εκφράζουν αποκλειστικά απόψεις των αποστολέων – συντακτών τους. Η Νέα «Φωνή της Κάσου» δεν υιοθετεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο τις απόψεις αυτές. Ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη του, όποια και να είναι αυτή. Δεν δημοσιεύονται συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια και όσα είναι γραμμένα, τέτοια μηνύματα θα διαγράφονται όποτε εντοπίζονται. ====================== ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2. : Παρακαλούνται οι διαχειριστές των ενημερωτικών site που αναπαράγουν ειδήσεις ή ιστορικά θέματα από τη Νέα «Φωνή της Κάσου» να αναρτούν στο εξής μόνον τον τίτλο του θέματος ή μέρος της είδησης και να παραπέμπουν με ενεργό link στην ιστοσελίδα μας. Για δική τους διευκόλυνση, τους παρέχουμε τον ενεργό σύνδεσμο > https://kasosnews.wordpress.com/ ========================= ΣΗΜΕΙΩΣΗ 3. : ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ E-mail : mksk@otenet.gr ======================
Η νέα "Φωνή της Κάσου" 